Wszytko o wojsku
  ETENDARD
 

Specyfikacja:

Rozpiętość skrzydeł całkowita: 9,60 m
Długość całkowita: 14,31 m
Wysokość całkowita: 3,85 m
Masa pustego: 6500 kg
Masa maksymalna uzbrojenia: 2100 kg
Maksymalna masa startowa: 13000 kg
Ilość paliwa: 2612 kg
Model silnika: SNECMA 8K50
Ciąg: 50 kN z dopalaniem
Maksymalna prędkość przelotowa: 1,3 Macha
Maksymalna prędkość wznoszenia: -
Pułap: 13700 m
Zasięg: 1950 km
Rozbieg: -
Dobieg: -

 

Jest to wielozadaniowy bojowy samolot pokładowy - jednomiejscowy, jednosilnikowy średnioplat o konstrukcji całkowicie metalowej, z napędem odrzutowym.
Płat. Obrys dwutrapezowy z uskokiem w 50% rozpiętości i załamaniem krawędzi spływu na podziale lotka-klapa. skos 45 w 25% cięciwy; lokalnie przy kadłubie skos krawędzi natarcia wynosi 50; wznios - 1. Profil laminarny o grubości względnej płynnie zmiennej wzdłuż rozpiętości: 6% u nasady i 5% przy końcówce. Konstrukcja czteroczęściowa. dwudżwigarowa. Pokrycia frezowane, z integralnymi usztywnieniami. Wewnątrz kesonu integralne zbiorniki paliwowe. Na krawędzi natarcia sloty Dwuszczelinowe klapy zajmują ok. 50% długości krawędzi spływu, ich druga szczelina powstaje dzięki zewnętrznemu przegięciu. Przed klapami, na górnej powierzchni płata, są umieszczone spoilery. Lotki wyważone masowo i aerodynamicznie. Za tylnym dźwigarem płata przy kadłubie umieszczono wnęki goleni podwozia głównego. Zewnętrzne części płata są składane do góry w celu zmniejszenia wymiarów samolotu podczas hangarowania. W konstrukcję płata są wkomponowane węzły do podwieszania uzbrojenia po 2 pod każdym skrzydłem.
Kadłub. Przekrój owalny, w kształcie bryły kadłuba jest widoczny wpływ reguły pól Konstrukcja półskorupowa, całkowicie metalowa, trzyczęściowa. Przednia część kadłuba mieści przedni przedział awioniki. kabinę pilota, wnękę podwozia przedniego i drugi przedział awioniki za kabiną. W nosku kadłuba, pod dielektryczną stożkową osłoną, mieści się wielozadaniowy radar z anteną o niewielkiej średnicy z urządzeniami zasilającymi. Kabina pilota z fotelem wyrzucanym Martin-Baker SEMBBCM4A (produkowany z licencji przez Hispano). Wiatrochron ma oszklenie z trzema szybami, przednia płyta oszklenia jest płaska, ze szkła pancernego, szyby boczne mają kształt rozwijalny. Środkowa część kadłuba mieści zbiornik paliwowy, do obu jej boków są przybudowane kanały wlotowe powietrza do silnika zaopatrzone w płytowe oddzielacze warstwy przyściennej. W dole środkowej części kadłuba, przed płatem, znajduje się uzbrojenie strzeleckie i zasobnik amunicyjny, za nim - płytowe, perforowane hamulce aerodynamiczne i agregaty oraz złącza obsługowe instalacji pokładowych; za hamulcami, już w tylnej części kadłuba, usytuowano wnęki kół podwozia głównego. Agregaty instalacji, dla ułatwienia dostępu do nich podczas obsługi, są umocowane do pokryw luków. Wręga podziałowa środkowej i tylnej części kadłuba jest jednocześnie wręgą mocowania tylnego dźwigara płata. Tylna część kadłuba ma postać rury obudowującej silnik i może być odejmowana w celu dokonania jego przeglądu czy wymiany. Pod tylną częścią kadłuba jest umieszczony hak do chwytania lin hamujących na pokładzie lotniskowca. Z prawej strony przedniej części kadłuba może być zamontowane chowane złącze do tankowania paliwa podczas lotu.
Usterzenie w układzie krzyżowym: usterzenie poziome jest usytuowane w 1 /3 wysokości usterzenia pionowego. Obrys obu usterzeń trapezowy Statecznik poziomy ma zmienny kąt zaklinowania. Skos statecznika poziomego wynosi 45 w 25% cięciwy, skos krawędzi natarcia statecznika pionowego jest większy i wynosi 62 . Konstrukcja stateczników dwudżwigarowa, metalowa. Segmenty steru wysokości mają stosunkowo bardzo małą powierzchnię. Ster kierunku ma klasyczną konstrukcję metalową. Przy krawędzi spływu usterzeń, na skrzyżowaniu usterzenia pionowego z poziomym, mieści się zasobnik spadochronu hamującego.
Sterowanie Lotki, klapy, spoilery. hamulce aerodynamiczne, sloty, statecznik poziomy i ster kierunku oraz hak do chwytania lin hamujących
wychylane hydraulicznie: segmenty steru wysokości - elektrycznie. Układ sterowania hydraulicznego jest zdwojony.
Podwozie chowane hydraulicznie do wnęk w kadłubie i skrzydle. Podwozie przednie sterowane, z pojedynczym kołem na wahaczowym widelcu; amortyzator w goleni. Zespoły podwozia głów nego z kolami pojedynczymi; kola wyposażone w hydrauliczne hamulce tarczowe. Podwozie produkowane przez Messier-Hispano-Bugatti. Wymiary ogumienia: przednie 0.490 x 0,155 m, główne 0,762 K 0,196 m. Amortyzacja olejowo-gazowa, skok amortyzatorów 400 mm.
Napęd. Silnik SNECMA Atar 8K50 o ciągu startowym maks. 49,0 kN; przy prędkości odpowiadającej Ma = 0,9 ciąg silnika rośnie do 50.0 kN. Jest to silnik bez dopalacza, skonstruowany w układzie jednowałowym z 9-stopniową sprężarką osiową, pierścieniową komorą spalania i 2-stopniową turbiną. Prawidłowe sterowanie pracą silnika zapewnia jego własny komputer. Konstrukcja silnika jest specjalnie dostosowana do eksploatacji w mekorzy stnych warunkach silnego zasolenia powietrza. Przewidziana jest łatwa kontrola wizualna stanu podzespołów silnika (takich jak sprężarka i turbina) przez wziernikowanie za pomocą sond optycznych. Masa silnika 1155 kg, wymiary: długość - 3,94 m, średnica 1,02 m. Silnik Atar 8K50 jest modyfikacją silnika Atar 9K50 (usunięto dopalacz). Jego produkcję seryjną rozpoczęto w 1977 r., a pierwsze dostawy zrealizowano w maju tego samego roku
Systemy i instalacje
Instalacja paliwowa
- integralne zbiorniki skrzydłowe i zbiorniki paliwowe wyściełane gumą, łączna pojemność 33701, możliwość podwieszania zbiorników dodatkowych: 2 pod skrzydłami - o pojemności po 1100 I i 1 pod kadłubem - o pojemności 600 I (zbiornik ten może być zastąpiony zbiornikiem specjalnym z urządzeniem do przepompowywania paliwa pod czas lotu, napędzanym turbinką powietrzną: zastosowanie tego urządzenia pozwala na używanie samolotu jako powietrznego tankowca), urządzenie do tankowania paliwa podczas lotu.
Instalacja hydrauliczna - sieć dwuobwodowa do zasilania siłowników sterujących platowca i podwozia.
Instalacja elektryczna - prądnica, akumulator, przetwornice.
Instalacja klimatyzacyjna - zasilana z upustu sprężarki silnika.
Wyposażenie. Radar wielozadaniowy Thomson-CSF Agave pracujący w paśmie X o zasięgu do 41 km (realizuje on automatycznie przeszukiwanie przestrzeni powietrznej, naprowadzanie pocisków powietrze powietrze, przeszukiwanie powierzchni wody, naprowadzanie pocisków powietrze- woda i mapowanie), bezwładnościowy system nawigacyjny i sterowania uzbrojeniem Singer Kearfott UNI-40/UAT-40 SKN-2602 (produkowany z licencji przez Sagem), elektroniczny przelicznik danych lotu Crouzet 66, wskaźnik HUD Thomson-CSFVE120. projektor danych taktyczno nawigacyjnych Crouzet 97, radiowysokościomierz TRT, trzyosiowy wskaźnik kątowy położenia samolotu SFIM, urządzenie bliskiej nawigacji taktycznej TACAN, identyfikator IFF.
Uzbrojenie Uzbrojenie strzeleckie samolotu: 2 działka DEFA 552 kał. 30 mm z zapasem amunicji po 122 naboje na działko. Są one umieszczone w dolnej części obudów kanałów wlotowych powietrza do silnika. Uzbrojenie podwieszane - bomby, pociski kierowane i niekierowane (w zasobnikach) - może być przenoszone na węzłach zawieszenia: czterech podskrzydłowych i jednym podkadlubowym. W skład uzbrojenia podwieszonego mogą wchodzić min. pociski AM-39 Exocet do zwalczania celów nawodnych, pociski Matra R 550 Magie lub AIM-9 Sidewinder do zwalczania celów powietrznych, bomba atomowa AN.52 (o sile wybuchu 20 kt TNT); przewidywano także możliwość uzbrojenia samolotu w pocisk rakietowy ASMP (Air-Sol Moyenne Portee) z głowicą nuklearną o sile wybuchu 100 kt TNT Wersja stosowana w Argentynie była wyposażona w pociski powietrze-ziemia Martin Pescador. W przypadku stosowania pocisków Exocet samolot może zabrać tylko jeden pocisk - pod drugim skrzydłem zawiesza się zbiornik dodatkowy.
Zastosowanie:
Najbardziej spektakularnym sukcesem militarnym odniesionym dzięki samolotom Etendard było pomyślne taktycznie dla Ar gentyny rozegranie jednej z bitew powietrzno-morskich w konflikcie o Falklandy w maju 1982 r. 4 maja 1982 r. dwa argen tyńskie samoloty Super Etendard uzbrojone w pociski M-39 Exocet (każdy z nich niósł po jednym pocisku), lecące na wysokości 40 � 50 m nad wodą z wyłączonymi stacjami radiolokacyjnymi zbliżyły się na odległość 45 km do zgrupowania okrętów brytyjskich. Piloci tych samolotów cały czas utrzy mywali bierną łączność z samolotem rozpoz nawczym P-2 Neptune, zapewniającym im dokładne naprowadzanie na cel. Następnie przy prędkości 900 km/h obydwa Etendardy zwiększyły wysokość lotu do 150 m (czyli do dolnego pułapu chmur) i włączyły na 30 s swoje stacje radiolokacyjne. Po wypracowaniu danych przez awionikę i oznakowaniu celów zostały odpalone pociski Exocet tuz przed ich odpaleniem urządzenia ostrzegawcze Etendardów za sygnalizowały ich opromieniowanie przez radary przeciwnika Odpaliwszy pociski ra kietowe, obaj piloci wykonali zwrot bojo wy i znów obniżyli pułap lotu do 30 m n.p.m., a następnie opuścili niebezpieczną dla siebie strefę Zastosowanie takiego ,"skrytego" podejścia do przeciwnika wynikało ze znajomości właściwości jego systemu obrony przeciwlotniczej wyposażonego w pociski Sea Dart (w podobne systemy obrony przeciwlotniczej były wy posazone dwa niszczyciele argentyńskie).
Głowica jednego z Exocetów wykryła cel z odległości ok 12 - 15 km Był nim niszczyciel ,"Sheffield" (protoplasta większej serii okrętów tego typu i bliźniaczy okręt dwóch niszczycieli argentyńskich). Pocisk zszedł na wysokość 2-3 m nad powierz chnię wody. Zauważono go dopiero na 6 s przed trafieniem, gdy za późno juz było na jakiekolwiek przeciwdziałanie. Trafiony w śródokręcie niszczyciel zapalił się. a pożar był taki duży, ze nie udało się go opanować. Zatonięcie tego okrętu stało się przyczyną wielu zmian w rodzaju wyposażenia i sposobie budowy okrętów - pożar "Sheffielda" wykazał min niewystarczającą odporność ścianek działowych i części nadbudówek wykonanych ze stopu lekkiego oraz niewłaściwą jakość przewodów elektrycznych, wzdłuż których rozprzestrzeniał się ogień. Na okręcie zginęło 23 marynarzy Drugi Exocet, kierujący się w stronę fregaty "Plymouth", został wy kryty wcześniej zdołano wyemitować zakłócenia, które działając przez ostatnie 40 s lotu pocisku spowodowały wystarczające odchylenie jego toru i dzięki temu nie doszło do trafienia.
W podobny sposób zostały trafione inne okręty brytyjskie: fregaty "Ardent" (zatopiony) i "Acasta". lotniskowce "Hermes" i 'lnvincible" oraz transportowiec samolotów "Atlantic Conveyor" (źródła angielskie nie potwierdzają wszystkich tych trafień)
Sukcesy pocisków Exocet w wojnie o Falklandy spowodowały gwałtowny wzrost popytu na nie, a w ślad za tym szybki wzrost ich ceny. Reakcją na użycie tych pocisków było przyśpieszenie zastępowania na okrętach systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej Sea Dart sprawniejszym systemem Sea Wolf oraz dozbrajanie okrętów w "broń ostatniej szansy" naprowadzane przez radar i sterowane komputerowo artyleryjskie zestawy szybkostrzelne Phalanx (kal 20 mm, prod USA, modyfikacja sześciolufowego obrotowego działka lotniczego M-61 Vulcan) i Goalkeeper (kal 30 mm, prod Holandia), przeznaczone do zestrzeliwania nadlatujących rakiet z bliskiego dystansu (od 2000 m).
Samoloty Super Etendard zostały także użyte w wojnie iracko-irańskiej. Była to tzw. wojna przeciw zbiornikowcom W 1984 r. Irak zaczął zwalczać żeglugę w Zatoce Perskiej, szczególnie zaś zbiornikowce przewożące ropę naftową ze złóż irańskich Do ataków wykorzystywano początkowo śmigłowce (także wyprodukowane w Polsce Mi-2), później inne typy samolotów, min. Super Etendard. Były one uzbrojone, podobnie jak argentyńskie, w pociski M-39 Exocet Samoloty Super Etendard w kilkudziesięciu akcjach zatopiły 51 zbiornikowców różnych bander; były to statki bardzo duże o ich wielkości może świadczyć fakt, ze całkowity tonaż statków zatopionych w Zatoce Perskiej w 1984 r był większy niz straty transportowców w ciągu II wojny światowej. Kres tym atakom położyła dopiero interwencja floty USA, która podjęła konwojowanie zbiornikowców i innych statków.

 

 
  Dzisiaj stronę odwiedziło już 10 odwiedzający (27 wejścia) tutaj!  
 
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja