Specyfikacja:

Rozpiętość skrzydeł całkowita: 10,0 m
Długość całkowita: 15,03 m
Wysokość całkowita: 5,09 m
Masa pustego: 8627 kg
Masa maksymalna uzbrojenia: 6900 kg
Maksymalna masa startowa: 19187 kg
Ilość paliwa: 3104 kg
Model silnika: F110-GE-129
Ciąg: 70 kN / 131,6 kN z dopalaniem
Maksymalna prędkość przelotowa: 2200 km/h
Maksymalna prędkość wznoszenia: -
Pułap: 18000 m
Zasięg: 3890 km
Rozbieg: -
Dobieg:

F-16 jest zwycięzcą konkursu przeprowadzonego w 1972 r. na lekki myśliwiec dla Sił Powietrznych U.S.A. Pierwszy lot prototypu YF-16 odbył się 2 lutego 1974 r. Decyzję o rozpoczęciu produkcji podjęto 13 stycznia 1975 r. Produkcję pierwszej serii 6 jednomiejscowych F-16A oraz 2 dwumiejscowych F-16B rozpoczęto w lipcu 1975 r.

 

Konstrukcja:

Skrzydła całkowicie metalowe o obrysie trapezowym ze skosem krawędzi natarcia 40 stopni, pasmowe, wyposażone w napływy wzdłuż kadłuba. Konstrukcja płata wielodźwigarowa, pokrycie integralne jednoczęściowe, łączone z konstrukcją za pomocą nitowania. Skrzydła zostały wyposażone w słoty i klapolotki o konstrukcji przekładkowej. Wychylenie klap nosowych i klapolotek umieszczonych na krawędzi spływu odbywa się automatycznie w zależności od położenia dźwigni wciągania podwozia. Przy wypuszczonym podwoziu klapy ustawiają się w pozycji do lądowania, przy schowanym zaś przechodzą w stan automatycznego wychylenia w zależności od aktualnie wykonywanych manewrów. Na końcach skrzydeł znajdują się prowadnice dla kierowanych pocisków rakietowych "powietrze-powietrze" AIM-9 lub AIM-120. Na napływach skrzydeł powstają wiry o dużej energii, które powodują wzrost maksymalnego współczynnika siły nośnej i krytycznej liczby Macha oraz zmniejszenie oporów. W skrzydłach zabudowano integralne zbiorniki paliwa.
Kadłub o konstrukcji półskorupowej, modułowy, technologicznie podzielony jest na trzy części. Część przednia zawiera antenę stacji radiolokacyjnej, wyposażenie elektroniczne, kabinę pilota oraz przedni zbiornik paliwa. Pod kabiną pilota znajduje się wlot powietrza, a także komora podwozia przedniego. Kabina ciśnieniowa, klimatyzowana wyposażona jest w dwuczęściową osłonę kroplową podnoszoną do góry, do tyłu. Osłona wykonana jest z poliwęglanu mającego właściwość samoczynnego usuwania drobnych zarysowań. W niektórych wersjach samolotu w osłonie kabiny zatopione są opiłki złota zmniejszające negatywne oddziaływanie radarowego promieniowania mikrofalowego na pilota. Fotel wyrzucany ACES II, klasy 0-0 firmy McDonnell Douglas, zamontowany jest pod kątem 30 stopni w celu zmniejszenia niekorzystnego oddziaływania przeciążeń na pilota. Drążek sterowy umieszczono na prawym podłokietniku, a dźwignię sterowania ciągiem silnika na lewym.
W części środkowej kadłuba znajdują się zbiorniki paliwa, komory podwozia głównego, komora uzbrojenia wraz z działkiem M61A oraz podajnikiem i bębnem amunicyjnym. Za komorą uzbrojenia umieszczono agregaty instalacji hydraulicznej. W części tej biegnie kanał powietrzny o przekroju początkowo owalnym, przechodzącym w okrągły. Na grzbiecie kadłuba mieści się odbiornik systemu tankowania w powietrzu. Na wręgach tej części kadłuba znajdują się okucia do mocowania skrzydeł.
W trzeciej części zabudowany został jeden silnik wraz z tylnym zbiornikiem paliwa. Możliwe jest instalowanie dwuprzepływowego turbinowego silnika odrzutowego Pratt & Whit-ney F100 lub General Elekctric F110. W tej części znajdują się mocowania usterzenia, siłowniki hydrauliczne oraz hamulce aerodynamiczne umieszczone na końcach napływów. W dolnej części kadłuba mocowane są dwie płetwy ustateczniające oraz zgodnie ze standardami NATO hak do chwytania lotniskowych lin hamujących.
Usterzenie pionowe - pojedyncze, czterodźwigarowe z pokryciem z kompozytu węglowo-epoksydowego o obrysie trapezowym. Ster kierunku o konstrukcji przekładkowej, zawieszony w czterech punktach. Usterzenie poziome - płytowe o obrysie trapezowym z pokryciem z kompozytu węglowo-epoksydowego.
Podwozie trójpodporowe z kołem przednim produkcji firmy Menasco. Podwozie przednie wciągane jest do tyłu, z jednoczesnym obrotem goleni o 90 stopni, w celu schowania w płytkiej komorze pod wlotem powietrza. Kolo przednie sterowane hydraulicznie z amortyzatorem olejowo-powietrznym. Podwozie główne jest wciągane do przodu, chowane we wnękach kadłuba, wyposażone w hamulce tarczowe i system antypoślizgowy. Opony bezdętkowe, ogumienie Goodyear, Goodrich lub Duniop. Ciśnienie w kołach głównych wynosi 15 MPa, a w przednim 21 MPa.
Wyposażenie pilotażowo-nawigacyjne i instalacje. W skład wyposażenia wchodzi wielofunkcyjna stacja radiolokacyjna Westin-ghouse APG-68 (w różnych wersjach) o zasięgu wykrywania dochodzącym do 270 km. Stacja może śledzić do 10 celów z jednoczesną projekcją na wskaźniku przeziernym (wyświetlaczu) HUD firmy GEC Marconi. Przy instalacji systemu LANTRIN jego wskazania również są prezentowane na wskaźniku HUD. Stacja współpracuje z cyfrowym wyświetlaczem mapy DTS. A ponadto: dwie radiostacje: UKF Magnavox ARC-164 oraz Collins ARC-164, bezwładnościowy układ nawigacyjny Litton LN-39 lub LN-93 albo Hone-ywell H-523, układ GPS/Navstar firmy Rockwell, układ nawigacyjny TACAN współpracujący z urządzeniami naziemnymi, system identyfikacyjny IFF (swój-obcy) firmy Teledy-ne APX-101, układ ostrzegający o opromieniowaniu Dalmo Victor ALR-69 lub Loral ALR-56M. Całe wyposażenie zintegrowane jest przez komputer pokładowy Teledyne o dużej mocy obliczeniowej.
Instalacja elektryczna zasilana jest przez prądnicę napędzaną od silnika. Służy do sterowania samolotem i jego uzbrojeniem. Zasila systemy awioniki i oświetlenia.
Do dyspozycji pilota znajduje się instalacja tlenowa o zmiennej pojemności, dostosowanej do aktualnie wykonywanych działań. Instalacja hydrauliczna o ciśnieniu roboczym 207 MPa zasilana jest pompą hydrauliczną o wydatku 161 dm3/min
Zespół napędowy samolotu F-16 stanowi jeden silnik Pratt & Whitney F100 lub General Electric F110 różnych wersji. Podstawową wersją silnika F1O0 w samolocie F-16 jest F100-PW-220 o ciągu 65,3 kN bez dopalania i 106 z dopalaniem. Jest to dwuprzepływow turbinowy silnik odrzutowy o dyszy wylotowej regulowanej hydraulicznie. Ma budowę modułową. Sprężarka niskiego ciśnienia jest trzy stopniowa, sprężarka wysokie zaś dziesięciostopniowa. Komora spalania pierścieniowa. Obydwie turbiny dwustopniowe. Łopatki turbiny chłodzone. Sprężarka wykonana z tytanu. Masa silnika 1370 kg.
Uzbrojenie. Stałym uzbrojeniem samolotu F-76 jest sześciolufowe działko firmy General Electric M61A1 kal. 20 mm o szybkostrzelności 4000-6000 strz./min. z zapasem 511 pocisków. Działko to charakteryzuje się prostą budową (ok. 250 części) i dużą niezawodnością. Do napędu działka służy zewnętrzny silnik elektryczny o mocy 26 kW. Siła odrzutu w zależności od nastawionej szybkostrzelności wynosi od 1200 do 1800 daN. Zasięg skutecznego ognia 2 km. Działko ma sześć luf ułożonych pierścieniowo. Cykl strzału przypadającego na jedną lufę jest wystarczający do jej ostudzenia, co wydłuża żywotność luf. Działko obliczone jest na 145 000 strzałów i zasilane jest standardową amunicją przeciwpancerno-zapalającą, odłamkowo-smugowo-zapalającą lub przeciwpancerną. Zasilanie beztaśmowe.
Do przenoszenia uzbrojenia można wykorzystać dziewięć węzłów. Drugim praktycznie stałym elementem uzbrojenia są kierowane pociski rakietowe klasy "powietrze-powietrze" AIM 9L/M/N/P Sidewinder, z układem kierowania na podczerwień, o krótkim zasięgu, montowane na końcach skrzydeł. Było to jedyne kierowane uzbrojenie samolotów w wersji F-16A/B.
W późniejszych wersjach samolotu możliwe było użycie kierowanych pocisków rakietowych klasy "powietrze-powietrze" Sparrow AIM-7F, AIM-120A, oraz klasy "powietrze-ziemia" AGM-65D Maverick, AGM-45 Shrike AGM-88A/B/C.
Wersje samolotu F-16 używane przez USAF mogą przenosić taktyczne bomby jądrowe B57 mocy od 10 do 15 kt lub B61 o mocy 300 kt.
Do uzbrojenia samolotu F-16 zaliczają się także konwencjonalne bomby lotnicze różnego wagomiaru, bomby kierowane typoszeregu GBU oraz zasobniki z niekierowanymi pociskami rakietowymi. Poza tym wielu użytkowników przystosowuje samoloty F-16 do przenoszenia różnego rodzaju uzbrojenia rodzimych producentów.
Samolot F-16 przystosowany jest również do przenoszenia zasobników walki radioelektronicznej ALO-119 lub ALQ-131.
Masa podwieszanego uzbrojenia wynosi 5443 kg przy w pełni zatankowanych zbiornikach i wzrasta do prawie 7 ton przy nie w pełni zatankowanych zbiornikach.

 

Wersje:

F-16A - Pierwsza wersja produkcyjna przeznaczona do misji powietrze - powietrze oraz powietrze - ziemia. Produkcję dla USAF zakończono w marcu 1985 r. Jest ona w dalszym ciągu dostępna dla klientów zagranicznych. Napęd stanowi silnik turboodrzutowy Pratt & Whitney F100-PW-220. Wyposażony jest w radar Westinghouse AN/APG-66. Pierwszy lot odbył się 7 sierpnia 1978 r. Wszedł do służby 6 stycznia 1979 r. w 388 skrzydle lotnictwa taktycznego w bazie Hill, Utah. Skrzydło osiągnęło gotowość bojową w październiku 1980 r. Aktualnie większość samolotów służących w USAF przeniesiono do Gwardii Narodowej lub Rezerwy. W latach 1991-96 zmodernizowano silniki do F100-PW-220E. W 1994 r. rozpoczęto wyposażanie samolotów służących w Rezerwie w BAe TERPROM - system unikania przeszkód terenowych. Były także produkowane w Europie.
F-16B - Standartowa dwumiejscowa szkolno - bojowa wersja F-16A. Zmniejszona pojemność zbiorników paliwa w celu dodania drugiego fotela pilota.
F-16C - Wersja jednomiejscowa. Do produkcji weszła w 1980 r. W stosunku do wersji A/B wyraźnie rozszerzone zdolności bojowe w misjach powietrze - ziemia oraz powietrze - powietrze poza zasięgiem wzroku, w każdych warunkach pogodowych oraz w nocy. Nowy wielozadaniowy radar pokładowy Westinghouse AN/APG-68 o zwiększonym zasięgu, rozdzielczości oraz większej odporności na zakłócanie. Dodano szerokokątny wyświetlacz przezierny GEC - Marconi, oraz dwa wyświetlacze wielofunkcyjne w kokpicie. Zwiększono masę startową oraz dopuszczalne marginesy przeciążeń. Dodano łącze danych MIL-STD-1760 do współpracy z "inteligentnym" uzbrojeniem takim jak AIM-120A AMRAAM oraz AGM-65D IR "Maverick". Pierwsze odpalenie AIM-120 odbyło się 27 grudnia 1992 r. Wyposażony jest w silniki Pratt & Whitney F100-PW-220 lub General Electric F110-GE-100. Inne zmiany obejmują rozszerzenie pamięci komputerów pokładowych oraz samo zasklepiające zbiorniki paliwa. Pierwszą jednostką, która uzyskała zdolność bojową było 86 Taktyczne Skrzydło Myśliwskie w bazie Ramstein w Niemczech w październiku 1986 r.
F-16D - Standartowa dwumiejscowa szkolno - bojowa wersja F-16C.
Konstrukcja kadłuba opiera się na średniopłacie o konstrukcji klasycznej. Skrzydła delta zintegrowane z centropłatem. Skrzydła o profilu NACA 64A-204 o skosie 400. Fotel pilota odchylony do tyłu o 300. Owiewka kabiny kroplowa, jednoczęściowa, podnoszona do góry - tyłu. Resurs kadłuba określony na 8000 h. Podwozie Menasco, trójzespołowe z kółkiem nosowym, wciągane hydraulicznie. Przednie umieszczone za wlotem powietrza wciągane do przodu, główne do wewnątrz kadłuba. Amortyzatory olejowo - gazowe. Napędem jest pojedynczy silnik turboodrzutowy z dopalaniem General Electric F110-GE-129 o ciągu 131,6 kN lub Pratt & Whitney F100-PW-229 o ciągu 129,4 kN. Silniki wg standartu IPE o zwiększonych osiągach są instalowane od końca 1991 r. Kokpit jednomiejscowy w wersjach A/C, dwumiejscowy w wersjach B/D, ciśnieniowy i klimatyzowany. Fotele wyrzucane McDonnel Douglas ACES II typu 0-0. Owiewka kokpitu jednoczęściowa, kroplowa wykonana z kompozytu węglowego, wewnętrznie pokryta warstewką złota w celu zmniejszenia emisji elektromagnetycznej. Fotel odchylony do tyłu o 300. Drążek umieszczony na prawej konsoli. W wersji dwumiejscowej fotele umieszczone w tandem, obydwa kokpity wyposażone w komplet instrumentów.

 

Zastosowanie bojowe:

Samolot myśliwski F-16 jest przystosowany do wypełniania następujących zadań bojowych:
� zadania szturmowe i atakowanie celów naziemnych w nocy lub trudnych warunkach atmosferycznych. Do wykonywania tych zadań samolot wyposażony jest w zasobniki LANTRIN wraz z naprowadzanymi na podczerwień kierowanymi pociskami rakietowymi AGM-65 i bombami kierowanymi;
� wywalczanie przewagi powietrznej w dowolnych warunkach atmosferycznych. Jest to zadanie wspierania samolotów przewagi powietrznej typu F-15, wykonywanie przy użyciu broni pokładowej oraz kierowanych pocisków rakietowych AIM-9 i AIM-120;
� obezwładnianie wrogiej obrony przeciwlotniczej. Do tych lotów maszynę uzbraja się w kierowane pociski rakietowe typu AGM-88A;
� atakowanie celów morskich realizowane jest za pomocą kierowanych pocisków rakietowych AGM-84;
� rozpoznanie taktyczne przeprowadzane jest za pomocą specjalnych zasobników podwieszanych;
� bliskie wsparcie lotnicze. Do tego zadania samoloty uzbraja się w zasobniki z działkami i zasobniki z niekierowanymi pociskami rakietowymi.
Swój chrzest bojowy samoloty F-16 przeszły w Izraelu. Osiem maszyn tego typu brało udział 7 czerwca 1982 roku w operacji "Babilon" - ataku na iracki ośrodek badań jądrowych Ozyrak, nieopodal Bagdadu. Lecące na małej wysokości "Szesnastki" osłaniane były z góry przez myśliwce typu F-15. Bombardowanie zakończyło się sukcesem. Ośrodek został zniszczony, a cała grupa wróciła na macierzyste lotniska bez strat.
W kwietniu następnego roku para izraelskich F-16 przechwyciła i zestrzeliła dwa syryjskie śmigłowce typu Mi-8 zaopatrujące terrorystów w południowym Libanie.
W czerwcu 1982 roku izraelskie F-16 wzięły udział w kolejnej operacji bojowej �Pokój w Galilei", której celem było atakowanie obozów Palestyńczyków na terenie Syrii. Celem ataku "szesnastek" były tym razem obiekty opancerzone, stanowiska umocnione i punkty ogniowe. W czasie realizowania bombardowań izraelskie F-16 same stały się celem ataku syryjskich MiGów. W zaciętej walce powietrznej F-16 uzbrojone jedynie w kierowane pociski rakietowe AIM-9 zestrzeliły siedem MiGów nie tracąc żadnej maszyny. Następnego dnia odbyła się druga wielka bitwa powietrzna między syryjskimi MiGami, a izraelskimi F-15 i F-16. Zestrzelono ponad 30 MiGów bez strat własnych. W izraelskich siłach powietrznych F-16 cieszy się wielkim uznaniem i przypisuje mu się jak dotąd zestrzelenie 44 samolotów i śmigłowców wroga.

Od 1983 roku samolotów F-16 używa lotnictwo Pakistanu. Samolotom tego typu przypisuje się zestrzelenie kilku samolotów MiG-21 i Su-22 lotnictwa afgańskiego. Nieznane są bliższe szczegóły tych akcji.
Kolejnym konfliktem zbrojnym, w którym wzięty udział samoloty F-16 była �Pustynna Burza". Był to największy konflikt z udziałem tych maszyn. W działaniach wojennych wzięło udział 249 sztuk F-16. W pierwszych dniach wojny F-16 paraliżowały działania przeciwnika w głębi pola walki atakując koszary, węzły komunikacyjne, zgrupowania pojazdów, rafinerie, zakłady przemysłowe, elektrownie etc. Samoloty przebywały w strefie silnego ognia przeciwlotniczego, który spowodował utratę dwóch maszyn. Wszelkie próby przechwycenia przez irackie MiGi byty natychmiast neutralizowane przez F-15C osłony myśliwskiej. W kolejnych dniach działania F-16 skoncentrowały się na izolacji pola walki. Następnie samoloty przejęty zadania osłony ataku sił lądowych. Naloty skoncentrowano głównie na zgrupowaniach pancernych i zmechanizowanych przeciwnika oraz punktach ogniowych artylerii. W czasie ofensywy lądowej F-16 wykonywały zadania bezpośredniego wsparcia atakujących wojsk. W toku całej operacji �Pustynna Burza" F-16 wykonały 13 500 lotów bojowych, tracąc przy tym pięć maszyn.
Przez następne lata F-16 wykorzystywane byty do patrolowania stref zamkniętych dla lotnictwa irackiego w północnym i południowym Iraku. Pod koniec grudnia 1992 roku F-16 zaatakował i zniszczył za pomocą kierowanego pocisku rakietowego AIM-120 irackiego MiGa-25, który naruszył strefę zakazu lotów. Miesiąc później używając takiego samego pocisku rakietowego kolejny F-16 zestrzelił MiGa-29.
Następnym zadaniem bojowym, przed którym stanęły samoloty F-16 to loty nad terytorium byłej Jugosławii. Do najsłynniejszych epizodów należy z pewnością atak na lotnisko Udbina w Krainie, podczas którego pasy startowe zostały zniszczone, a drogi kołowania zaminowane. Kilka dni później F-16 zestrzeliły nad Bośnią cztery samoloty typu Super Galeb.
Na koniec należy zauważyć, że wszystkie straty bojowe samolotów F-16 byty skutkiem ognia przeciwlotniczego. Zadania szturmowe należą w lotnictwie bojowym do szczególnie niebezpiecznych i pociągających za sobą duże ofiary. F-16 może zaliczać się do elitarnego grona myśliwców, który wyszedł, jak dotąd, zwycięsko ze wszystkich walk powietrznych i do dnia dzisiejszego pozostaje niepokonany w walce myśliwskiej.